Έκτωρ Κακναβάτος
«Άγγιξε μέσω της ποίησης το μυστήριο»
«Η ΠΟΙΗΣΗ, ΟΧΗΜΑ ΕΚ ΒΑΘΕΩΝ, ΠΑΡΑΒΙΑΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΣΥΝΟΡΑ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΟΥ ΛΟΓΟΥ, ΑΝΑΓΓΕΛΛΕΙ ΤΟΝ ΠΑΦΛΑΣΜΟ ΤΟΥ ΘΑΥΜΑΤΟΣ»
Γενέτειρα: Πειραιάς, 1920
Σπουδές/ Σταδιοδρομία: Σπούδασε μαθηματικά στο Παν/μιο Αθηνών (1937-1941) και εργάστηκε μέχρι το 1981 ως καθηγητής σε φροντιστήρια και ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, επειδή λόγω αριστερών φρονημάτων δεν μπορούσε να διοριστεί στο Δημόσιο. Έλαβε μέρος στην Αντίσταση ως μέλος του ΕΑΜ και στη διάρκεια του Εμφυλίου συνελήφθη και εξορίστηκε, αποφεύγοντας ωστόσο να ενταχθεί σε κομματικούς μηχανισμούς και να ενστερνιστεί δογματικές γραμμές. Το 1943, μεσούσης της Κατοχής, δημοσιεύει την πρώτη του συλλογή Fuga και το 1944 συνυπογράφει, με τον φίλο και ποιητή Δημήτρη Παπαδίτσα, το δοκίμιο «Μια θέση και μια έφοδος», «μανιφέστο» που υπερασπίζονταν με μαχητικό και προκλητικό τρόπο τις ποιητικές θέσεις και αισθητικές αντιλήψεις των νέων τότε ποιητών. Το 1984 τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο ποίησης.
Το γνωρίζετε; Το πραγματικό όνομά του είναι Γιώργος Κοντογιώργης και το πρώτο του ποίημα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Νέα Κατεύθυνση, το 1943.
Μεταφραστικές εμμονές: Έχει ασχοληθεί συστηματικά και έχει μεταφράσει επανειλημμένως το έργο της σημαντικής Γαλλίδας ποιήτριας Joyce Μansour, (βλ. τον πιο πρόσφατο τόμο, Κραυγές, Σπαράγματα, Όρνια, «Άγρα», 1994), καθώς και τους Φανταστικούς βίους του Μarcel Schwob («Άγρα», 1987).
Κριτική ετυμηγορία: Η αμφίδρομη συνομιλία του Κακναβάτου με την ποίηση των Ελλήνων υπερρεαλιστών (Εμπειρίκος, Εγγονόπουλος, Κάλας) και το δημοτικό τραγούδι, καθώς και η στενή σχέση που αναπτύσσει με την αναπεπταμένη, ενορατική γλώσσα ενός Σικελιανού ή Ελύτη είναι προφανής.
Το δικό του ποιητικό σχέδιο, ωστόσο, δεν εξαντλείται σε μία απλή αναθεώρηση του υπερρεαλιστικού κανόνα, αλλά λόγω και του πάθους του για την επιστήμη των μαθηματικών (εδώ συναντιέται με το Βαλερί και τον Τσέχο Μίροσλαβ Χόλουμπ) ανοίγεται στις σύγχρονες θεωρίες του χάους, αξιοποιώντας παράλληλα με πρωτοφανή, καινοτόμο και ανατρεπτικό τρόπο όλες τις δυνατότητες και τα κοιτάσματα της ελληνικής γλώσσας. Τα ποιήματα του Κακναβάτου, αν και εκ πρώτης όψεως μοιάζουν με εκθαμβωτικά λεκτικά πυροτεχνήματα, εντούτοις οργανώνουν ένα συνεκτικό, σθεναρό, αισιόδοξα προτρεπτικό λόγο, που αποσκοπεί να «ιδρύσει μια άλλη πραγματικότητα», ικανή να συμφιλιώσει τον άνθρωπο με τις «ακαταμάχητα αβέβαιες», χαοτικές διαστάσεις του κόσμου.
Χάθηκες μέσα σε κάτι άσπρο
Η φλόγα κόρωσε μόλις αγγίξανε δυο σύμφωνα
ο δρόμος στένευε με λέξεις ψόφιες
που μυρίζανε.
Χάθηκες μέσα σε κάτι άσπρο.
Τοίχοι, αφίσες, η πρώτη τού μονόπρακτου:
ΘΑΝΑΤΟΣ ΠΑΝΤΕΠΟΠΤΗΣ.
Σκεφτόμουνα πλάι σε ρουμπινέτα
το πρόβλημα του Αίγισθου:
διαβήτες, Κληταιμήστρες, τρίγωνα
τα τσιγάρα που μου τέλειωσαν
το πρόβλημα της αποχέτευσης
σε διαμερίσματα Ερινύων
το δυσκίνητο λεωφορείο
ΑΝΩ ΛΟΙΣΑ-ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ
το κοφτερό τσεκούρι
η μόνη λύση σε Μυκήνες.
Κόφτο λοιπόν να τελειώνουμε.
Βιβλιογραφία: Οι πρώτες έντεκα συλλογές ( Fuga, Διασπορά , Η κλίμακα του λίθου, Τετραψήφιο , Τετραψήφιο με την έβδομη χορδή, Διήγηση, Οδός Λαιστρυγόνων , Ανάστιξη του θρύλου για τα νεφρά της πολιτείας, Τα μαχαίρια της Κίρκης, Ιn perpetuum, Κιβώτιο ταχυτήτων ) κυκλοφορούν σε δύο τόμους από την «Άγρα» (1990). Από τις ίδιες εκδόσεις και οι επόμενες συλλογές, Οιακισμοί του Μενεσθέα Καστελάνου του Μυστρός (1995), Χαοτικά Ι (1997), Ακαρεί (2000), Υψικαμινίζουσες νεοπλασίες (2001), Στα πρόσω ιαχής (2005). Στην «Άγρα» εκδόθηκε επίσης η μελέτη του για τον Μεγάλο Ανατολικό του Εμπειρίκου (1991) και τα Βραχέα και Μακρά, συλλογή δοκιμίων για την ποίηση (2005).
«Όσες φορές η γνώση γιγαντώθηκε πέρα από τις κεκορεσμένες συμβάσεις της ήταν που άγγιξε μέσω της ποίησης το μυστήριο ».
(Από τα ΝΕΑ)
0 Comments:
Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση Αρχική σελίδα
